11-ego listopada jest we Francji czy w Niemczech dniem wspomnienia oficjalnego zakończenia wielkiego krwawego mielenia mięsa armatniego zwanego szerzej jako Pierwsza Wojna Światowa. W Polsce mamy w tym czasie oczywiście Święto Niepodległości. Prawdę powiedziawszy data ta jest nieco wyssana z palca, bo w sumie 11 listopada 1918 roku nie zdarzyło się naprawdę nic ważnego, co powodowałoby że Polska odzyskała tą niepodległość. Precyzując - 100 lat temu Rada Regencyjna Królestwa Polskiego oddała władzę nad wojskiem w ręce Józefa Piłsudskiego.
11 listopada 1918 kraj już istniał od ponad roku pod nazwą Królestwa Polskiego. Powołano je za zgodą państw centralnych, Niemiec oraz Austrii, które wykrwawiając swoich ludzi na frontach Wielkiej Wojny liczyły na pomoc rekrutów z terenów Polski. Nowo powstałe struktury państwowe zakładały rekonstrukcję systemu monarchicznego. Wstępnie w kraju panowało bezkrólewie. Samo Królestwo nie było oczywiście w pełni autonomicznym bytem, ale dzięki niemu mógł szybko i sprawnie powstać szkielet prawny i administracyjny odradzającego się kraju. Naczelnym i decyzyjnym organem królestwa była trzyosobowa Rada Regencyjna (od lewej na obrazku):
Józef Ostrowski - Władca ziemski. Urodził się w 1850 roku. Jego rodzina była znana z tego, że jak na tamte czasy podnosiła standardy życia swoich pracowników - budowali dla nich zelektryfikowane domy, tworzyli oraz sponsorowali szkoły. Jako polityk był konserwatywnym liberałem, w 1905 roku utworzył Stronnictwo Polityki Realnej. Czyli tłumacząc na współczesne, był niejako korwinistą (xD). To właśnie w jego warszawskim mieszkaniu rada złożyła władzę nad wojskiem do rąk Piłsudskiego. Zmarł w 1928 roku.
Aleksander Kakowski - arcybiskup metropolita warszawski, później honorowy prymas Królestwa Polskiego. Urodził się w 1862 roku. Ojciec Aleksandra był powstańcem styczniowym. W 1886 roku otrzymał święcenia kapłańskie. W 1910 roku ukończył Akademię Duchowną w Petersburgu i został jej rektorem. Z promocji Cara Mikołaja II został arcybiskupem Warszawy. W czasach II RP dał się poznać jako mąż stanu. Podczas wojny z bolszewikami nie opuścił miasta jako jeden z nielicznych dyplomatów. Znalazł się też w pierwszej linii frontu bitwy pod Radzyminem. Prócz tego aktywnie działał na rzecz kościoła, zwiększając jego wpływy w Rzeczypospolitej, budował kościoły i kaplice. Starał się nadawać wspólny ton polskiemu klerowi organizując synody. Koronował Matkę Boską Ostrobramską. Zmarł w grudniu 1938 roku.
Zdzisław Lubomirski - prawnik, polityk, działacz społeczny, prezydent warszawy, książę. Urodził się w 1865 roku. Zajmował się na początku szeroką działalnością charytatywną. Dopłacał do pracy instytutu okulistycznego i fundował najbiedniejszym badana wzroku. Organizował polskojęzyczne szkoły oraz biblioteki na terenie zaboru rosyjskiego. W roku 1914 wszedł do Komitetu Obywatelskiego miasta Warszawy, w którym sprawował faktyczną władzę. W 1915 kiedy do Warszawy weszły wojska Niemieckie i Austriackie został prezydentem Warszawy. Tworzył początkowe polskie struktury administracyjne na podstawie struktur Komitetu Obywatelskiego. Był przyjacielem Józefa Piłsudskiego. Po przewrocie majowym pełnił urząd senatorski, będąc opozycją do rządów Józefa Becka. W 1939 roku był zaangażowany w organizację obrony Warszawy i początkowym formowaniu Państwa Podziemnego. W 1942 roku został pojmany przez Gestapo za działalność niepodległościową. Przez dwa miesiące był przetrzymywany i torturowany na Pawiaku. Został wypuszczony, lecz w wyniku zniszczonego zdrowia zmarł w 1943 roku.
Siedzibą Rady w okresie 1917-1918 był Zamek Królewski w Warszawie. Prawdę powiedziawszy instytucja ta nie miała dobrej opinii w społeczeństwie, głównie za sprawą współpracy z okupantami. W czasie funkcjonowania Rady został nawet przeciwko nim zawiązany spisek i przeprowadzono nieudany zamach stanu. Faktyczne ogłoszenie przez Radę Regencyjną niepodległości Polski nastąpiło 7 października 1918 roku.11 listopada przekazano władzę wojskową Józefowi Piłsudskiemu. Trzy dni później,14 listopada otrzymał już całą władzę zwierzchnią, a Rada się rozwiązała. Można spokojnie powiedzieć, że to dzięki ostatecznej zgodzie tych trzech gości Druga Rzeczypospolita została odbudowana w formie bardzo nowoczesnego państwa demokratycznego. Struktury krajowe i placówki dyplomatyczne zagraniczne które otworzyli, działały nawet do końca lat 20.
Żywą do dziś pozostałością funkcjonowania Rady Regencyjnej jest "Monitor Polski" - dziennik urzędowy informujący o wszystkich uchwalanych ustawach. Pierwszy numer ujrzał światło dzienne na początku 1918 roku. Dziś "Monitor Polski" wydawany jest przez urząd Prezesa Rady Ministrów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz